MUZEUM ZANAVYKAI

Muzeum Zanavykai, mieszczące się w budynku transportowym Dworu Cypliai, zaprasza do poznania historii, kultury, życia i rzemiosła Zanavykai. Muzeum posiada ponad 52 000 eksponatów, które warto zobaczyć. Interaktywna rozrywka czeka również na zwiedzających: interaktywna gra i sprytny koneser regionu Zanavykai, zaprasza na wirtualny spacer po domostwie, podwórzu, zabudowaniach gospodarczych, zapoznanie się z dawnymi zamkami, rzemiosłem, językiem, pięknem stroju narodowego. Co roku odbywają się „Dni Rzemiosła Tradycyjnego”, Święto Chleba „Z Twoim chlebem wszędzie znajdziesz ławeczkę”. Zajęcia edukacyjne zachęcają do poznania i wypróbowania dawnych rzemiosł: „Odlewanie świec”, „Skrzynie posagowe”, „Tradycyjne zabawki”, „Tradycyjne gry”, „Strój narodowy Zanavykai” itp.

Beržų g. 3, Tubelių k., Lukšių sen., Šakių r. sav.
+370 650 85 035
muziejininkai@zanavykumuziejus.lt
http://www.zanavykumuziejus.lt

DOM RZEMIEŚLNIKA

Dom Rzemieślnika, należący do zespołu dworu Zypliai, został wybudowany na początku XX wieku pod kierownictwem hrabiego Tomasza Potockiego. Jest to jedna z najpiękniejszych budowli gospodarstwa, wyróżnia się na tle innych wyrazistą czerwoną cegłą i tynkowanymi elementami dekoracji. W tym domu mieszkali pracownicy dworu, z którymi hrabia zawsze chętnie się porozumiewał. Odrestaurowany Dom Rzemieślnika zaprasza do zapoznania się z tradycyjnym rzemiosłem Sudowia, do poznania zwyczajów i obrzędów wypieku chleba starszych, tradycji rodzinnych, do poznania w nowatorski sposób dawnych sprzętów domowych. Każdy uczestnik ma niepowtarzalną możliwość uformowania i upieczenia własnego bochenka chleba.

Beržų g. 3, Tubelių k., Lukšių sen., Šakių r. sav.
+370 650 85 035
muziejininkai@zanavykumuziejus.lt
http://www.zanavykumuziejus.lt

RESTAURACJA “KUCHMISTRAI”

Kuchmistrai to kuchnia, która chroni i pielęgnuje dziedzictwo kulinarne litewskiej szlachty, w której przygotowaniem wszystkich potraw nadzoruje honorowy oficer naszego dworu – szef kuchni.

„Zanavykų ragaučius” to wyjątkowa degustacja kuchennego dziedzictwa, podczas której odkryjesz kulinarne bogactwa mało znanej litewskiej kuchni. Podczas tej podróży Zanavykai odkryje przed Tobą skarby, takie jak owsianka, kapusta pieczona w piecu czy winegret, a także podzieli się odziedziczonymi po starożytnych przepisach: czarny bez, gwizdki, kiełbasę i zupę chlebową.

„Degustacja chleba” to sposób na chlebowe dziedzictwo, dzięki któremu poznasz dawne tradycje wypieku chleba, tajniki jego wytwarzania, sztukę „wydobywania” różnych smaków czy subtelności dojrzewania i przechowywania ciasta. „Bułka tarta” będzie odpowiednia również dla Twoich małych towarzyszy, którym pozwolimy nie tylko zostać uczniami „szkoły chleba”, ale także upiec go na ogniu.

Beržų g. 3, Tubelių k., Lukšių sen., Šakių r. sav.
+370 614 68 883
restoranas@kuchmistrai.lt
https://kuchmistrai.lt

CENTRUM SPOŁECZNOŚCI W GIRĖNAI

Stare tradycje tkackie są pielęgnowane i przechowywane w domu kultury Girėnai, którego subtelności ujawnia tkaczka Irena Sakalauskienė. Pierwsza znajomość tkactwa zaczyna się od najstarszych tkanin, później testuje się najprostsze podwójne tkanie na obrabiarkach. Tutaj można również zobaczyć rękodzieło – fartuchy, taśmy i tkaniny Zanavykai.

Muziejaus g. 1, Girėnų k., Šakių r. sav.
+370 656 74 726
sakalauskiene.irka@gmail.com
https://www.facebook.com/Girėnų-BC-1376853912607924/

KURANT W ŠAKIAI

Plac miejski w Sakiai ozdobiony jest kurantem, który składa się z 24 dzwonów i fontanny. To trzeci kurant na Litwie i pierwszy, który można zobaczyć nie wchodząc na dzwonnicę, ale po prostu na placu. Nad fontanną zawieszone są dzwony. Możesz usłyszeć muzykę dzwonów na początku dnia pracy, w jego środku lub pod koniec.

Plac, na którym znajduje się fontanna i kurant, był dawniej historycznym centrum Sakiai– kiedyś znajdował się tam rynek i kościół z dzwonnicą.

V. Kudirkos g., Šakiai

STUDIO CERAMIKI „BROLIAI MOLIAI”

Ceramika Ugnė tworzy ekskluzywne wyroby z gliny i dzieli się z innymi tajnikami tego rzemiosła. W pracowni „Broliai moliai” prowadzone są zajęcia zarówno dla dzieci jak i dorosłych. To jeden z najlepszych sposobów na ucieczkę od codzienności i zanurzenie się w procesie twórczym. Tutaj nauczysz się nie tylko kształtować, dekorować, glazurować, ale także zanurzysz się w rzemiośle. Na zajęciach swoboda tworzenia jest nieograniczona, każdy może zrobić co tylko zapragnie!

Broliai moliai studija, Šakiai
+370 639 51 099
studija.broliaimoliai@gmail.com
https://broliaimoliai.com

FARMA OLEJOWA

W mieście Sintautai powstała niewielka farma olejowa. Produkowane są tu cztery rodzaje oleju: rzepakowy, lniany, konopny oraz nowe rośliny – pstre. Rolnicy nie tylko sami tłoczą olej, ale także uprawiają surowce, których do tego potrzebują.

Litwini uprawiają konopie od czasów starożytnych. Nie tylko ze względu na błonnik, ale również olej z nasion tych roślin został wytłoczony. Olej lniany nazywany jest nawet „litewskim złotem”. Rolnicy Dainora i Valdas Piečiaičiai mogą szczegółowo opowiedzieć o każdej roślinie, jej nasionach, oleju, użytecznych właściwościach, ponieważ są stale zainteresowani i uzupełniają swoją wiedzę. Oprócz oliwy Państwo Piečaičiai, utworzono także mały sklep rolny. Klienci, którzy do niego przychodzą, mogą znaleźć nie tylko kilka rodzajów próbek oleju, ale także nasiona konopi, siemienia lnianego, pstrego, kminku. Obok nich prezentowane są również rękodzieła Dainory: w długie zimowe wieczory tworzy serwetki, wyrabia lniane kosze, elementy wystroju wnętrz z lnianych nici itp. Państwo Piečaičiai chętnie przyjmują wycieczki i organizują degustacje.

P. Vaičaičio g. 18, Sintautai
+370 610 08 873

KAPLICA SUODŽIAI

W okręgu Sakiai, we wsi Suodžiai, w osadzie Keturnaujena, znajduje się Kaplica Miłosierdzia Bożego, zwana również Kaplicą Suodžiai, zbudowana na pasie startowym samolotów. Według Anelė Matijošaitienė, która tam mieszkała, 14 listopada 1969 roku w tym miejscu ukazał się jej Syn Boży. Wieść o objawieniu zaczęła się bardzo szybko rozchodzić, ludzie zaczęli odwiedzać gospodarstwo A. Matijošaitienė i palić znicze. W czasach sowieckich A. Matijošaitienė przeprowadziła się i jej dom został zburzony. Teren był wykorzystywany do lotnictwa rolniczego. Na początku odrodzenia kobieta wróciła na swoje pole, z funduszy przekazanych przez Litwinów mieszkających za granicą wybudowano dla niej nowy dom, a później wybudowano także kaplicę. A. Matijošaitienė złożyła do wiecznego spoczynku w swoim domu, obok Kaplicy Miłosierdzia Bożego. Kaplica działa do dziś. W weekendy odprawiana jest msza św., a w dniu objawienia Chrystusa (14 listopada) gromadzą się tu rzesze pielgrzymów.

Suodžių k., šalia Keturnaujienos, Šakių r.

ZESPÓŁ RZEŹB PRANASA SEDEREVIČIUSA

Zespół rzeźb ludowego rzeźbiarza Pranasa Sederevičiusa jest jedynym tego rodzaju przykładem prymitywnej sztuki ludowej na Litwie. Gigantyczne rzeźby wykonane z cementu, rzeźbiarz samouk uwiecznił swojej autorytety: Witolda Wielkiego, Vincasa Kudirksa, wiceprezydenta USA Kennedy’ego, pilotów Dariusa i Girėnasa, Juozasa Tumasa-Vaižgantasa i innych. Rzeźbiarz był zafascynowany końmi, dlatego na środku podwórka z cementu wyrósł gigantyczny pegaz, na koniach posadzono także innych bohaterów. Podczas gdy Sederevičius robił konia z cementu, pożyczył żywe zwierzę i umieścił je na swoim podwórku na trzy dni. Był karmiony, głaskany, podziwiany. Pranas Sederevičius, który stworzył gigantyczne rzeźby z betonu, nie jest już wśród żywych. Obecnie w domu Sederevičiusa mieszkają miejscowi edukatorzy Vizbarai. Nie gniewają się, że turyści nieustannie kręcą się wokół rzeźb na podwórku. Nowi właściciele od czasu do czasu sami wychodzą na dziedziniec i opowiadają zwiedzającym o rzeźbach i ich autorze.

P. Mašioto g. 42, Kudirkos Naumiestis

MUZEUM ZIEMNIAKÓW

Muzeum Ziemniaków w Kudirkos Naumiestis zostało założone przez doświadczonego agronoma Jonasa Valaitisa. Odrestaurowany stary budynek prezentuje całą historię uprawy ziemniaków od czasów starożytnych. Ponadto eksponowane są niezmodernizowane, starożytne urządzenia do robót ziemnych: uprzęże końskie, brony, prawie 300 różnych podków itp. Na drugim piętrze budynku muzeum znajduje się taras widokowy z pięknymi widokami na przyrodę. W piwnicy odbywają się degustacje różnych odmian ziemniaków. Obok muzeum znajduje się Działko Ziemniaczane, na ziemniakach w wieży muzealnej obwieszony jest 4-dzwonkowy karylion, a na dziedzińcu muzeum zasadzony jest dąb prezydencki podczas uczty ziemniaczanej. Po wizycie w „Muzeum Ziemniaka” poznasz przepis na „cepeliny” pierwszej damy, Almy Adamkienė, według którego „cepeliny” są robione w kawiarni „Pas Mindaugas” obok muzeum i organizowane są ich degustacje.

Bažnyčios g. 34, Kudirkos Naumiestis
+370 687 47 791
valjona@gmail.com
https://www.facebook.com/jonasvalaitis11

MUZEUM VINCASA KUDIRKI

Muzeum Vincasa Kudirki przybliża zwiedzającym Vincasa Kudirka, autora hymnu Litwy, a także miasto, w którym spędził ostatnie lata swojego życia.

Co zobaczysz?
Na wystawie znajdują się przedmioty związane z życiem i osobą Kudirki – fortepian, na którym grał podczas wizyty u znajomych w Warszawie; oryginalna kopia gazety Varpas; rękopisy przekładów literackich Kudirki, w tym George’a Gordona Browna Caina i Williama Tella Friedricha Schillera. Interaktywne terminale pozwalają odwiedzającym przejrzeć kopie Varpas i Ūkininkas i zobaczyć schowek dla zabronionych książek, autentycznych przedmiotów przemytników książek i tradycyjnego XIX-wiecznego stroju etnicznego z północnej Suwalszczyzny (Zanavykas).

Muzeum zaprasza do zapoznania się z rozwojem ceramiki i samodzielnego doświadczenia radości lepienia z gliny poprzez udział w programie edukacyjnym „Cuda naszej sztuki ludowej. Ceramika”.

V. Kudirkos g. 29, Kudirkos Naumiestis
+370 345 57 451
v.kudirkos.muziejus@lnm.lt
http://lnm.lt

KOŚCIÓŁ ŚW. ALEXANDRA NEVIŠKISA W KYBARTAI

Pierwszy kościół w Uznmune wybudowano w 1870 r. dla kolejarzy. Pełnił specjalną rolę – sprowadzano tą drogą do Rosji szczątki wiernych, którzy zginęli za granicą. Według zwyczajów prawosławnych wszystkie niezbędne obrzędy musiały być odprawione już w pierwszym kościele graniczącym; dlatego Kościół Kybartai widział więcej wysokich rangą osób z carskiej Rosji niż jakikolwiek inny Kościół na Litwie.

J. Basanavičiaus g. 19, Kybartai

CENTRUM STAREGO RZEMIOSŁA

Wspólnota „Virbalis Vartai” (Brama Virbalis), która znajduje się w Centrum Starego Rzemiosła realizuje program edukacyjny „Chlebowa droga”, w trakcie którego przechodzi się całą drogę chleba – od uprawy ziemi do wejścia chleba na stół. Zapoznaj się ze starożytnymi narzędziami i zamkami. Posłuchaj wielu przysłów, zagadek, przesądów związanych z chlebem. Dowiedz się, jaki chleb jest wypiekany w innych krajach. Samodzielnie zmiel ziarna na chleb ręcznymi młynkami, weź udział w procesie pieczenia chleba, obserwuj jak pali się piec piekarniczy, formuj własne bochenki żytniego chleba i przynoszą upieczony ciepły do domu. Gościom podawany jest świeżo upieczony chleb żytni i pszenny, ciasto drożdżowe, ser i ubite masło tłoczone przez Virbalis „gaspadinė” oraz prawdziwy boczek i kiełbasa Suvalkija. Skosztuj specjalnej herbaty ziołowej zebranej i przygotowanej lokalnie. Będziesz także miał okazję przeżuć plaster miodu.

Vilniaus g. 13, Virbalis
+370 611 49 622
https://www.virbaliovartai.lt

DWÓR PAEŽERIAI – CENTRUM KULTURALNO-MUZEALNE W WILKAVISZKACH

Dwór w Paežeriai to perła regionu. Jedni widzą odbicie w nim dawnej Grecji, inni widzą czasy Wielkiego Księstwa Litewskiego, sięgające XVIII wieku.

Pałac Paežeriai w formach klasycystycznych został zbudowany nad brzegiem jeziora pod opieką wielkiego księcia Wielkiego Księstwa Litewskiego Simonasa Zabieli w latach 1795-1799. Pałac zaprojektował słynny architekt wileński Martynas Knakfusas. Dwór Paežeriai słynie z wieczorów muzyki klasycznej, programów edukacyjnych, festiwalu rzemiosła Suduva, festiwalu Paežeriai Manor, festiwalu muzyki dawnej dworu „Viva la musica” i innych imprez.

Obok głównego dworu Paežeriai znajduje się kwatera dla służby zbudowana z połowy XIX wieku. Mieszkała tam służba i kuchnia, w budynku mieściła się również pralnia. Dziś mieści się tu Centrum Kultury i muzeum Rejonu Wyłkowyszki, które zachwyca różnorodnością programów edukacyjnych – od tajemnic starożytnych miar i pomiarów, starych ksiąg i opowieści o światowych pieniądzach, po tradycje ziołowe, droga chlebowa i wiele innych.

Dvaro g. 6, Paežerių k., Vilkaviškio r.
+370 342 46 268
administracija@paezeriai.info
https://paezeriai.info

MIEJSCE URODZENIA JONASA BASANAVIČIUSA

W miejscu narodzin Jonasa Basanavičiusa, odrestaurowane gospodarstwo bogatego rolnika z tradycyjnymi chatami mieszkalnymi i gospodarczymi z XIX i XX wieku, typowymi dla tego regionu. Jest to jedyna odrestaurowana rodzima zagroda sygnatariusza Aktu z 16 lutego.

Na rodzinnej ziemi J. Basanavičiusa poznasz nie tylko życie patriarchy, zrozumiesz dziewiętnastowieczne życie chłopskie, ale także nauczysz się wiązać własnoręcznie bułkę cukrową, piec naleśniki „razavas”, poznasz przepis naturalnej kawy lub kwasu chlebowego. Tutaj można również uczcić swój wieczór panieński w niekonwencjonalny sposób lub zorganizować uroczystość ślubu lub chrzcin.

Gimtinės g. 17, Ožkabaliai I k., Vilkaviškio r.
+370 342 69 365
j.basanavicius.gimtine@lnm.lt
http://lnm.lt

PIEKARNIA KARALKRĖSLIS

Społeczność w małej wiosce Suvalkija od wielu lat pielęgnuje stare tradycje pieczenia tradycyjnego chleba żytniego we własnej piekarni. Według pradawnych receptur przekazywanych z pokolenia na pokolenie wypiekane są tu również ciasta. Wyroby piekarni – chleb żytni „Dvaro”, „Ciasto Agute”, „Ponaitis baronkos” – są certyfikowane jako narodowy znak dziedzictwa.

Užbalių g. 4, Karalkrėslio k., Pajevonio sen.
+370 616 14 058
karalkreslis@gmail.com
https://www.facebook.com/Karalkresliokepyklele/

WIATRAK VIŠTYTIS

Wiatrak Vištytis został zbudowany w 1925 roku i jest jedynym wiatrakiem chronionym przez państwo w całym województwie mariampolskim. Dziś jest świetna okazja, aby przyjrzeć się i docenić pracę stolarzy, kamieniarzy, cieśli i budowniczych młynów w rejonie Vištytis, który ma już prawie 100 lat. Skrzydła młyna zostały odrestaurowane zgodnie z ikonografią; przywrócono tzw. różę wiatrów, skrzydła, a także wszystkie wyroby stolarskie, metalową główkę skrzydła i obracające się koło. Po odbudowie młyn ten może ponownie obracać się wokół własnej osi.

Dla turystów służy również jako wieża widokowa: wejście na szczyt młyna otwiera wspaniałą panoramę miasta Vištytis i jeziora.

Vyštyčio regioninis parkas
+370 342 63 532
https://vistytis.lt

CENTRUM DLA ZWIEDZAJĄCYCH PARK REGIONALNY VIŠTYTIS

W centrum miasta Vištytis znajduje się centrum turystyczne parku regionalnego. Na drugim piętrze znajduje się ekspozycja „Kalvotoji Suvalkija” opowiadająca historię kulturową krajobrazu miasta i mieszkańców. Tam zrozumiesz, skąd wzięła się nazwa Vištytis , spotkasz jednorożca, posypiesz zboże, policzysz pagórki, usłyszysz opowieści o kamieniach, odkryjesz regionalne wzory na ścianach i podłodze ekspozycji.

Centrum Turystyczne Parku Regionalnego organizuje piesze i rowerowe wycieczki po Vištytis oraz prowadzi zajęcia edukacyjne na tematy przyrodnicze.

Vytauto g. 8, Vištytis
+370 342 63 532
info@vistytis.lt
https://vistytis.lt